Inzichten uit LEGO, Wetgeving en Social Service Design: Een verhaal over verbetering
ONTWERP
Herinner je je nog die dagen van LEGO-avonturen, waarbij elk blokje een nieuwe mogelijkheid bood?Onlangs deed ik tijdens een bedrijfsuitje een waardevolle ontdekking die me aan die tijd deed denken. De opdracht was om samenwerking tussen collega's te verbeteren door een LEGO-huisje te 'verbeteren'.
Naast het huisje waren verschillende bakken met alle mogelijke vormen van lego stukjes te vinden. De meeste collega's gingen met vol enthousiasme de interessantste stukjes lego uit die bakken halen en het huisje werd aan alle kanten uitgebreid. Toren erop, muren verbreed, dak vergroot. De basisvorm werd niet ter discussie gesteld en wat gebeurde was dat het huidig ontwerp werd aangevuld met ieders individuele wensen. Toen de coach na een half uur terug kwam om ons eindresultaat te bespreken bekeek hij het huisje van alle kanten. "Interessant, ik zie heel veel toevoegingen, maar hebben jullie er ook over nagedacht of het ontwerp beter kon door lego blokjes weg te halen?" Toen viel er een lange stilte...
Ontwikkeling van wetgeving
Dit bracht me tot een vergelijking met de ontwikkeling van wetgeving. Vaak baseren we ons op bestaande wetten en sleutelen we eraan om ze te verbeteren. In een beleidsvoorbereidende fase van nieuwe wetgeving komt het ook voor dat er uitgegaan of geredeneerd wordt van al reeds bestaande wetgeving. Er is immers al ervaring opgedaan hoe de bestaande wetgeving uitpakt voor de burger. Na een periode wordt geconcludeerd dat die niet geheel voldoet, maar er is in ieder geval een basis waar we dan aan gaan "sleutelen" om de wetgeving te verbeteren. Een moment van reflectie hoe het heeft kunnen gebeuren dat wetgeving anders heeft uitgepakt dan de bedoeling was is aan de orde. Wat is in het traject van ontwerp van wetgeving nou mis gegaan? Waar blijft de feedback van de burger? Mijn observatie is dat de feedbackloop naar de burger veel te lang is. Het valideren hoe wetgeving dat beleidsmatig en theoretisch is bedacht uitpakt in de praktijk - het werkelijke leven - van de burgers wordt nog niet of te weinig gedaan.
Hoe kan social service design hierin ondersteunen?
Door de feedbackloop met de burger te verkorten, kunnen we veel sneller zien hoe wetgeving uitpakt in de praktijk. Met Social Service Design kunnen we directer in gesprek gaan met gebruikers, waardoor we beter begrijpen wat werkt en wat niet. Dit betekent dat we niet alleen maar hoeven toe te voegen aan bestaande wetten, maar dat we worden aangespoord om kritisch te kijken naar wat écht nodig is. Soms betekent dat het schrappen van overbodige ballast voor een slimmer en effectiever ontwerp zorgt.
Een belangrijk onderdeel van dit proces is prototyping. Door snel te experimenteren met verschillende ideeën en concepten, kunnen we beter zien welke aanpak het meest effectief is voordat we het grootschalig uitrollen. Vervolgens blijven we continu onze ontwerpen testen en evalueren in de praktijk. Door te kijken naar wat werkt en wat niet, kunnen we snel aanpassingen maken en onze wetgeving optimaliseren voor maximale impact.
Het is een cyclisch proces waarbij we steeds teruggaan naar eerdere stappen en blijven verbeteren. Zo komen we telkens dichter bij het gewenste resultaat en ontwikkelen we wetgeving die écht aansluit bij wat de burger nodig heeft.
Met deze aanpak kunnen we de ontwikkeling van wetgeving transformeren en een meer responsieve, doelgerichte en burgergerichte benadering realiseren. We valideren wat we theoretisch bedenken in de praktijk met onze doelgroep, snel en regelmatig!